ಸಾಡಿ ,ಫ್ರೆಡರಿಕ್ (1877-1956) 1921
Soddy , Frederick
ಬ್ರಿಟನ್-ರೇಡಿಯೋ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಕಿರಣ ಪಟು ಶೈಥಿಲ್ಯವನ್ನು (Radioactive Decay) ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದಾತ.
ಏಳು ಮಕ್ಕಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ ಕೊನೆಯವನು. ಜಾಣನು, ಬಿಗಿ ನಿಲುವಿನವೂ ಆಗಿದ್ದ ಆತ ತನ್ನದೇ ಆದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನು. ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್’ನಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿ ಮಾಂಟ್ರಿಯೆಲ್ನ ಮೆಕ್ಗಿಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿ ರುದರ್ಫೋರ್ಡ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದನು. ಆತನಿಗೆ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನೊಬ್ಬನ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಿತು. 1900ರಿಂದ 1903 ರವರೆಗೆ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವ ಎಂದರೇನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರವಾದ ಧಾತುಗಳು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದುಶೈಥಿಲ್ಯ ಹೊಂದಬಲ್ಲವು. ಇದರಿಂದ ಅಣುತೂಕ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವ ಧಾತುಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಹೊಂದುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಕ್ರಿಯೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜರುಗಬಹುದು. ರೇಡಿಯಂನ ಶೈಥಿಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಹೀಲಿಯಂ ಉದಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳತ್ತ ಇವರು ಗಮನ ಸೆಳೆದರು. 1903ರಲಿ ಸಾಡಿ ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ರಾಮ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತ 52 ಮಿಲಿಗ್ರಾಂ ರೇಡಿಯಂ ಬ್ರೋಮೈಡ್ ಪಡೆದು ಅದರಲ್ಲಿ ಹೀಲಿಯಂ ಇರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವ ಪಲ್ಲಟದ (Radioactive Shift) ನಿಯಮ ರೂಪಿಸಿದನು. ಆಲ್ಫಾ ಕಣ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮಿದಾಗ ಪರಮಾಣುವಿನ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ ಎರಡು ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಬೀಟಾ ಕಣದ ಹೊಮ್ಮಿಕೆಯಿಂದ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚುವುದೆಂದು ವಿವರಿಸಿದನು. ಒಂದೇ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆಯ , ಒಂದೇ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗುಣಗಳ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಧಾತುವೊಂದರ ಎರಡು ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸಾಡಿ ಸಮಸ್ಥಾನಿ (Isotope) ಎಂದು ಕರೆದನು. 1920ರಲ್ಲಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಲೆಗಳ ವಯಸ್ಸನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಿದನು. 1906ರಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ, ಪರಮಾಣು ಚೈತನ್ಯ ಪಡೆಯಬಹುದೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಇದು ಆತನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲೇ ನಿಜವಾಯಿತು. 1919ರಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್’ನ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದ ಸಾಡಿ ಅಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಬೋಧನೆಯ ಕ್ರಮ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು. 1921ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿದ ನಂತರ, ಸಾಡಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡನು. ವಿಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಫಲಗಳು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಎಟುಕುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಯತ್ನಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಸಾಡಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.
ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ವಿಲಿಯಂ ಆಸ್ಟನ್ (1877-1945) 1922
Francis , William Aston
ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ (Isotope ) ವಿಸ್ತೃತ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದಾತ.
ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಹಾರ್ಬೊರ್ನ್ನಲ್ಲಿ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯವನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು. ಹಾರ್ಬೊನ್ನಲ್ಲಿ ವಿಕರೇಜ್ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಲವೆರ್ನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿರುವಾಗ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಗೆ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಮೂಡಿತು. 1894ರಲ್ಲಿ ಈಗ ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವೆಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಆಗಿನ ಮೇಸನ್ ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ ಓದಿದನು. ಇಲ್ಲಿ ಫ್ರಾಂಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಹಾಗೂ ಟೆಲ್ಡೆನ್ ಕೈ ಕೆಳಗೆ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪಾಯಿಟಿಂಗ್ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದನು. 1898ರಲ್ಲಿ ಫಾಸ್ಟರ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ ಗಳಿಸಿ, ಟಾರ್ಟಾರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಹಾಗೂ ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದೃಗ್ ಗುಣಗಳ ಬಗೆಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದನು. ಇದರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು 1901 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಇದರ ನಂತರ ಮುಂದೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮಧ್ಯ ತಯಾರಿಕಾ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಗೆ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಬಹು ಪ್ರಿಯವಾದ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದಿತು. ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಪಂಪ್ಗಳನ್ನು ಸಹ ಈತ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದನು. ಪಂಪ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ ಕೊಳವೆ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿನ ನಿರ್ವಾತ ಸ್ಥಿತಿ, ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. 1903ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿ ವಿಸರ್ಜನಾ ನಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸತೊಡಗಿದನು. ಈ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಾತ ಕೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಅ್ಯಸ್ಟನ್ ಗಾಢ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ವಿದ್ಯಾಮನವನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದನು. 1909ರಲ್ಲಿ ಜೆ.ಜೆ.ಥಾಮ್ಸನ್ನಿಂದ ಬಂದ ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಕೇಂಬ್ರಿಜ್ನ ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವನ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿ ನಿಯಾನ್ ಅನಿಲಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳಿರುವುದಕ್ಕೆ ಖಚಿತ ಪುರಾವೆ ಒದಗಿಸಿದನು. ಮೊದಲನೆ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ದ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ರಾಯಲ್ ಏರ್ಕ್ರಾಪ್ಟ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷ್ಮೆಂಟ್ ಸೇರಿ, ವಿಮಾನಗಳ ನೋದಕಕಗಳ (Propelleant) ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. 1919ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಸೇರಿ ನಿಯಾನ್ ಅನಿಲದ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು. ದ್ರವ್ಯ ರೋಹಿತಾಲೇಖಕ್ಕೆ (Mass Spectrometer) ಹೊಸ ಸಾಧನ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಇದರ ನೆರವಿನಿಂದ ನಿಯಾನ್ನ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡನು. ಇದನ್ನು ಬೇರೆ ಅನಿಲ, ಧಾತುಗಳಿಗೂ, ಅನ್ವಯಿಸಿ ಸುಮಾರು 212 ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ಅಳತೆ ಮಾಡಿದನು. ಇದರ ¥sóÀಲಿತಾಂಶವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಾಂಕ ನಿಯಮ ನೀಡಿದನು. ಈ ನಿಯಮದಂತೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಮೂಲವಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಉಳಿದ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ದ್ರವ್ಯ ಪೂರ್ಣಾಂಕದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಯಮ ಮುಂದೆ ಪರಮಾಣು ಚೈತನ್ಯದ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಯಿತು. 1922ರಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ 1921ರ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಸನ್ಮಾನಿತನಾದನು.
ಫ್ರಿಟ್ಜ್ , ಪ್ರೆಗಿ (1869-1932) 1923
Fritz , Pregi
ಜರ್ಮನಿ-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಅತ್ಯಲ್ಪ ಲಭ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜಕ ಘಟಕ, ಗುಣಗಳ ನಿರ್ಧಾರ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದಾತ.
ಪ್ರೆಗಿ 3 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1869ರಂದು ಲೈಯ್ಬಾಖ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಸ್ಥಳೀಯ ಜಿಮ್ನಾಷಿಯಂನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಲು ಗ್ರಾಝ್ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯ ಸೇರಿದನು. 1894ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದ ಪ್ರೆಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಕೊಲೆಟ್ ಕೈಕೆಳಗೆ ಅಂಗಕ್ರಿಯಾ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕಲಿಯುತ್ತಾ ಆತನ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಸ್ಕ್ರಾಯುಪ್ನ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಎಲ್ಲಾ ಮಗ್ಗುಲುಗಳನ್ನು ಅರಿತನು. 1904ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಟುಬಿನ್ಜೆನ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ಗುಸ್ತಾವ್ ವಿ ಹರ್ಫರ್ ಲೀಪ್ಜೆಗ್ನಲ್ಲಿ ಓಸ್ಡ್’ವಾಲ್ಡ್ , ಬರ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ ಫಿûಷ್ಕರ್ನ ಕೆಳಗೆ ದುಡಿದನು. 1965ರಲ್ಲಿ ಕೆ.ಬಿ. ಹಾಫ್ಮನ್ ವೈದ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. ಹಾಫ್ಮನ್ 1907ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಝ್ ವೃತ್ತದ ಕಾನೂನು ರಸಾಯ ತಜ್ಞನಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡನು. ಇಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅಲ್ಯುಮಿನಿಯಂ, ಕಾಯ ಪಿತ್ತರಸಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಡಚಣೆಗಳು ಎದುರಾದವು. ಅತ್ಯಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಲಭ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಸಿ, ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Volumetric Analysis) ನಡೆಸುವ ವಿಧಾನಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಹಾಫ್ಮನ್ ನಿರತನಾಗಿದ್ದನು. 1910ರಿಂದ 1913ರವರೆಗೆ ಇನ್ಸ್ಬ್ರಿಕ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಪ್ರೆಗಿ ಹಾಫ್ಮನ್ಗೆ ಎದುರಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಯತ್ನಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಿಝ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ಪ್ರೆಗಿ ಅಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾಗಿ, 1921ರಲ್ಲಿ “ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕುಲಪತಿಯಾದನು. ಪ್ರೆಗಿಯ ಆರಂಭಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಪಿತ್ತರಸವನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿದ್ದವು. 1912ರಲ್ಲಿ 5 ಮಿ.ಲಿ. ರಸಕದಿಂದ (Serrum) ಅದರಲ್ಲಿನ ಘಟಕಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ತಾನೇ ಹಲವಾರು ಬಹು ಸೂಕ್ಶ್ಮವಾದ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ 1914ರಲ್ಲಿ ವಿಯನ್ನಾದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ನಿಂದ ಲೀಬೆನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು. 1920ರಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪ್ರೆಗಿಯನ್ನರಸಿ ಬಂದಿತು. 1920ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಲಭ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜಕ ಘಟಕ, ಗುಣಗಳ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರೆಗಿ ರೂಪಿಸಿದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದ್ದ ಪ್ರೆಗಿ 1930ರಲ್ಲಿ ಸಾಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಸಾವಯವ ರಸಾಯನ ರೂಪಿಸಲು ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸಂಪತ್ತನ್ನು,. ದೇಣಿಗೆಯಾಗಿ ವಿಯೆನ್ನಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ಸ್ಗೆ ನೀಡಿದನು.
ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ, ರಿಚರ್ಡ್ ಅಡಾಲ್ಫ್ (1865-1929) 1925
ಜರ್ಮನಿ-ಕಲಿಲ (Colloid) ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಉಪಜ್ಞೆಕಾರ.
ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿ, ಜೆನಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಗಾಜಿನ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದನು. ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದನು. ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಈ ಕಂಪನಿಯ ಸಾಹಚರ್ಯವನ್ನು ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ತೊರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಬಣ್ಣದ ಗಾಜುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಕಲಿಲಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ಆಸಕ್ತಿ ತಳೆದನು. 1903ರಲ್ಲಿ, ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಕದ ತಂತ್ರ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಚಯವನ್ನು (Specimen) ಕಪ್ಪು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿರಿಸಿ, ತೀವ್ರ ಬೆಳಕಿಗೊಡ್ಡಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುವುದು. ಆಗ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೂ ಕಣಗಳನ್ನು ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳಂತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡುವುದು ಸಾಧ್ಯ. ಮಹಾ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ (Centrefugal) ತಂತ್ರ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದರ್ಶಕಗಳು ಬರುವವರೆಗೆ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯ ವಿಧಾನ ಭಾರಿ ಅನುಕೂಲವಾದ ಪರಿಶೋಧನಾ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದ್ದಿತು. ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ಈ ತಂತ್ರದಿಂದ ಹಲವಾರು ಕಲಿಲ ದ್ರಾವಣಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ, ಕಣಗಳ ಗಾತ್ರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು. ವೈದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾಯಿ ಬಲಗಳಿಂದ ಕಣಗಳು ಪರಸ್ಪರ ದೂರವಿರುವುದೆಂದು ಹೇಳಿದನು. ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಲಿಲಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿದೆ. ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯಿಂದ ದ್ರಾವಣ, ಲೇಹ್ಯ, ಹೊಗೆ ಧೂಳು, ಬುರುಗುಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. 1925ರಲ್ಲಿ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು.
ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, ಥಿಯೋಡೊರ್ (1884-1971) 1926
Swedberg , Theodore
ಸ್ವೀಡನ್-ಭೌತರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ತೀವ್ರ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ ಯಂತ್ರಗಳ (Ultra Centrifugal) ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಯತ್ನಿಸಿದಾತ.
ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, 1904ರಲ್ಲಿ ಉಪ್ಸಾಲ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದನು. ಜೈವಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕುವುದು ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ನ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದಿತು. ಸ್ಟೋಡಿಂಜರ್ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಅಣುಗಳು ಹಿಮೋಗ್ಲೋಬಿನ್ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಂತೆ 68000 ಪಟ್ಟು ಭಾರವಿರುವುವೆಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದನು. ಜೈವ ರಸಕಗಳನ್ನು (Bio Serums) ಗುರುತ್ವದ ಬಲ ಮೀರುವಂತಹ ತೀವ್ರ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ ಬಲಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದರೆ, ಪ್ರೋಟೀನ್ನಂತಹ ಭಾರದ ಅಣುಗಳು ಕೆಳೆಗೆಳೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಮಾದಿಂದ ರಕ್ತ ಕಣಗಳನ್ನು, ಕೆನೆಯಿಂದ ಹಾಲನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಈ ತಂತ್ರ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದಿತು. ಆದರೆ ಪ್ರೋಟಿನ್ನಂತಹ ಭಾರದ ಅಣುಗಳನ್ನು ನೆಲೆಗೊಳಿಸುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ 14000ರಿಂದ 900000 ಆವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಯಂತ್ರಗಳು ಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಬಳಸಿ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಕಲಿಲಗಳನ್ನು (Colloids) ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಕಲಿಲಗಳು ಧನ ಅಥವಾ ಋಣ ವಿದ್ಯುದಾವಿಷ್ಟಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (Electrically Charged) . ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇವು ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಧೃವದೆಡೆಗೆ (Pole) ಹರಿಯುತ್ತವೆ. ಈ ವಿದ್ಯಾಮಾನವನ್ನು ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, ತನ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಟಿಸೆಲೇಯಸ್ನೊಂದಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದನು. ಇದು ವಿದ್ಯುತ್ಕಣ ಸಂಚಲನ (Electrophoresis) ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿ ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಬಳಕೆ ಕಂಡಿತು. ಈಗ ಬೃಹತ್ ಜೈವಿಕ ಅಣುಗಳ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಿಕೆ ಸ್ಟೆಬರ್ಗ್ ವಿಧಾನ ಹಾಗೂ ಯಂತ್ರಗಳು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಾಂತ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. 1926ರಲ್ಲಿ ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ ತನ್ನ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು. ಪ್ರವಾಹಿಯಲ್ಲಿ (Fluid) ಕಣಗಳು ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುವ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿ ಅವನನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ,ಹೀನ್ರಿಕ್ ಒಟ್ಟೋ (1877-1957) 1927
Wieland , Heinrich Otto
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ಗಳ ರಾಚನಿಕ ಅಧ್ಯಯನ (Structural Study) ನಡೆಸಿದಾತ.
ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ತಂದೆ ಬಂಗಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಪರಿಣಿತನಾಗಿದ್ದನು. 4 ಜೂನ್ 1877 ರಂದು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಜನನವಾಯಿತು. ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಸ್ಟುಟ್ಬರ್ಗ್, ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಬರ್ಲಿನ್ಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದನು. ಬೇಯರ್ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ ಸೇರಿ, ಸಂಶೋಧನೆ ಕೈಗೊಂಡು 1901ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾದನು. 1917ರಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡನು. 1917-18ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿನ್ ಡೆಹ್ಲೆಮನ್ನ ಕೈಸರ್ ವಿಲ್ಹೆಲ್ಮ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಪರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. 1925ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ನಲ್ಲಿ ವಿಲ್ಷ್ಟೆಟೆರ್’ನಿಂದ ತೆರವಾದ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದನು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಾರಜನಕ ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. 1911ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾರಜನಕ ಮುಕ್ತ ಸಾವಯವಗಳನ್ನು ಪಡೆದನು. ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಅಲ್ಕಾಯಿಡ್, ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಬಣ್ಣ ,ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೀಗೆ ಹಲವು ಹತ್ತಾರು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಅಧ್ಯಯನದ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಎಲ್ಲಾ ಪಿತ್ತರಸಗಳನ್ನು ಕೊಲಾನಿಕ್ ಆಮ್ಲವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದೆಂದು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ತೋರಿಸಿದನು. ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ನಿಂದಲೂ ಇದೇ ಆಮ್ಲ ಪಡೆದನು. ಇದರಿಂದ ಪಿತ್ತರಸ ಹಾಗೂ ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ಗಳು ಒಂದೇ ರಾಚನಿಕ ಸ್ವರೂಪದವೆಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಇದರ ಮೂಲ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಚನೆಯನ್ನು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಸೂಚಿಸಿದನು. ಇದು ತಪ್ಪೆಂದು ನಂತರ ತಿಳಿಯಿತು. ಇದಾದ ಮೇಲೆ 1932ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಸರಿಯಾದ ರಾಚನಿಕ ಸ್ವರೂಪ ಘೋಷಿಸಿದನು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಹಾವಿನ ವಿಷ, ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದ್ದನು. ಮಾರ್ಫೈನ್. ಸ್ಟ್ರೆಖ್ನೈನ್ನಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಶುದ್ದೀಕರಣ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ಗಳ ಶುದ್ದೀಕರಣದಲ್ಲಿ ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ದು ವಿಶ್ವ ವಿಖ್ಯಾತ ಹೆಸರು ಪಿತ್ತರಸ ಆಮ್ಲ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸಂಬಂಧಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ವೀಲ್ಯಾಂಡ್ 1927ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತನಾದನು.
ವಿಂಡೌಸ್ ಅಡಾಲ್ಫ್ (1876-1959) 1928
Windaus , Adolf
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದಾತ.
ವಿಂಡೌಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದನಾದರೂ, ಇ.ಷಿಷ್ಕರ್ನ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದತ್ತ ಹೊರಳಿದನು. 1915ರಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. 1901ರಿಂದ ಷಿಷ್ಕರ್ನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲೇ ಸಾಗಿ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ, ಸ್ಟಿರಾಯಿಡ್ಗಳ ಗಹನವಾದ ರಚನೆಯನ್ನು ತಿಳಿದನು. ವಿಟಮಿನ್-ಡಿಯ ವಿವಿಧ ಗುಂಪುಗಳು ವಿಟಮಿನ್-ಬಿ ವಿಂಡೌಸ್ನಿಂದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಳಗಾದವು. ಜೈವಜನಿತ ಅಮೈನ್ ಹಿಸ್ಟಮೈನ್ನ್ನು ಮೊದಲಿಗ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ ಕೀರ್ತಿ ವಿಂಡೌಸ್ ಪಾಲಿಗಿದೆ. 1928ರಲ್ಲಿ ವಿಂಡೌಸ್ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದನು
ಹ್ಯಾನ್ಸ್, ಕಾರ್ಲ್ ಆಗಸ್ಟ್ ಸೈಮನ್ ವಾನ್ ಅಯ್ಲರ್ (1873-1964)
Hans , Karl August Simon Von Euler (CHE.) 1929
ಜರ್ಮನಿ-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-
ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 15 ಫೆಬ್ರವರಿ 1873 ರಂದು ಜರ್ಮನಿಯ ಆಗ್ಸ್,ಬರ್ಗ್‘ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಈತನ ತಂದೆ ರಾಯಲ್ ಬವೇರಿಯನ್ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದನು. ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ಪೇಟಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿ ಕಲಾ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದನು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಗಳ ಬಗೆಗೆ, ರೋಹಿತದ ಕುರಿತಾದಂತೆ ಮೂಡಿದ ಕುತೂಹಲ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ನನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದತ್ತ ಸೆಳೆಯಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಬರ್ಲಿನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗ ಸೇರಿ ಎಮಿಲ್ ಫಿಷರ್;ನಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಪ್ಲಾಂಕ್ನಿಂದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಅರಿತನು. 1895 ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದನು. ಇದಾದ ನಂತರ ಕೆಲಕಾಲ ಭೌತರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿಶ್ರಮಿಸಿದನು. 1896 ರಿಂದ ಮುಂದೆ ಒಂದು ವರ್ಷ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.ನೆರ್ನ್ಸ್’ಸ್ಟ್ ನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತು ಪಡೆದನು. ನಂತರ ಸ್ವೀಡನ್ನ ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಂ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಂತೆ ಅರೇನಿಯಸ್, ಸಹಾಯಕನಾಗಿ ದುಡಿದನು. ವಾನ್ ಟಿ ಹೊಫ್’ನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಕಾಲ ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಇವೆರೆಲ್ಲರ ಪ್ರಭಾವವೂ ಈತನ ಮೇಲೆ ದಟ್ಟವಾಗಿದ್ದಿತು. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಂಟ್ಸ್ಝ್ ಮತ್ತು ಥೀಲ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಆಸಕ್ತಿ ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಿಕೃತವಾಯಿತು. 1906ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಹೋಂನ ರಾಯಲ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. 1904ರಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಕಿಣ್ವಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಅಪಚಯ ಕುರಿತಾದಂತೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ, ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗುವ ಲವಣಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಜಲಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು (Hydrolysis) ವಿವರಿಸಿದನು. ರುಡ್ಬರ್ಗ್, ಓಲ್ಯಾಂಡರ್ರ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಭೌತರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ, ಬೂಷ್ಟುಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವರೂಪ ವಿವರಿಸಿದನು. ಜೊಸೆ¥sóïಸನ್ನೊಂದಿಗೆ ಕಿಣ್ವ (Enzyme) ಸ್ಯಾಖರೇಸ್ ಹಾಗೂ ಕೆಟಾಲೇಸ್ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡು ಹುದುಗುವಿಕೆಯನ್ನು (Fermentation) ಅರ್ಥೈಸಿದನು. ಪೌಲ್ ಕರೀರ್, ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ರೈಡ್ಬೂಮ್ರೊಂದಿಗೆ ವಿಟಮಿನ್ಗಳನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ವಿಸ್ತೃತ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. ಆಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಹುದುಗುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 1929ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದನು. ತನ್ನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿ,1935ರಲ್ಲಿ ಕೆಮಿಡೆರ್ ಎಂಝೈಮ್ ಕೃತಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಿಣ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಥಮ ಸಮಗ್ರ ಕೃತಿಯೆಂದು ಖ್ಯಾತವಾಯಿತು. 1935ರ ನಂತರ ಹೆವಿಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಗಡ್ಡೆಗಳ ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವರೂಪದ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿದನಲ್ಲದೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಆಮ್ಲಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಪಟ್ಟೀಕೃತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದನು. ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಜನರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯ ಸಲೆಯಾಗಿದ್ದ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 6 ನವೆಂಬರ್ 1964ರಂದು ತನ್ನ 91ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೃತನಾದನು.
ಹಾರ್ಡೆನ್, ಸರ್ ಆರ್ಥರ್ (1865-1940)
Harden , Sir Arthur (CHE.) 1929
ಬ್ರಿಟನ್-ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-
ಹಾರ್ಡೆನ್ , ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಎರ್ಲಾಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಡೆದು ಲಂಡನ್ನ ಲಿಸ್ಟರ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ದುಡಿದನು. ಬುಕ್ನೆರ್ ಕೋಶರಹಿತ ಯೀಸ್ಟನ ಆಹರಣದಿಂದ (Extract) ಸಕ್ಕರೆಗಳನ್ನು ಹುದುಗುಗೊಳಿಸಬಹುದೆಂದೂ, ಈ ಹುದುಗೊಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಝೈಮೇಸ್ ಎನ್ನುವ ಕಿಣ್ವ (Enzyme) ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತದೆಯೆಂದು ತೋರಿಸಿದ್ದನು. ಹಾರ್ಡೆನ್, ಬುಕ್ನೆರ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿ, ಝೈಮೆಸ್ ಒಂದೇ ಕಿಣ್ವವಾಗಿರದೆ, ಹಲವಾರು ಕಿಣ್ವಗಳ ಸಂಗಮವೆಂದು ತೋರಿಸಿದನು. ಸಕ್ಕರೆಯ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಹುದುಗಿಕೆ, ಕೆಲವು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಜರುಗುತ್ತಿದ್ದು ಒಂದೊಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಝೈಮೆಸ್ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೊಂದು ಕಿಣ್ವ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತಿರುವುದೆಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಿದನು. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿ ಸಕ್ಕರೆಯ ¥sóÁಸ್ಪೇಟ್ ಗಳಿಂದ ತಯಾರಾಗುತ್ತವೆ. ಸ್ನಾಯುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಡ್ಗಳು ಲ್ಯಾಕ್ಟಿಕ್ ಆಮ್ಲವಾಗಿ ಹುದುಗಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವುದೆಂದು ಹಾರ್ಡೆನ್ ಖಚಿತಗೊಳಿಸಿದನು. ಈ ಸಂಗತಿಗಳು ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಭದ್ರ ಬುನಾದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು. 1929ರ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಹ್ಯಾನ್ಸ್ಕಾರ್ಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಹಾರ್ಡೆನ್ ಹಂಚಿಕೊಂಡನು.
ಫಿಷರ್, ಹ್ಯಾನ್ಸ್ (1881-1945)
Fisher , Hans (CHE.) 1930
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಪಾರ್ಫೆರಿನ್ಸ್’ಗಳನ್ನು ಸಂಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾತ.
ಫಿûಷರ್ ,ಮಾರ್ಬರ್ಗ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದು ಮ್ಯೂನಿಕ್ನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಭ್ಯಸಿಸಿದನು. 1921ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ0iÉುೀ ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ದದ ಅಂತಿಮ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗೆ, ಫಿûಷರ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ತುತ್ತಾಗಿ ಅವನು ಮರಣಹೊಂದಿದನು. ಫಿûಷರ್ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿದ್ದನು. ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ಗಳು ಬಹು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಕಠಿಣವಾದ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಫಿûಷರ್ ರಕ್ತದ ಪ್ರೋಟೀನೇತರ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ ,ಹೆಮಿನ್ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿ0iÀiಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಹೆಮಿನ್ ಶ್ವಾಸಕೋಶದಿಂದ , ಅಂಗಾಂಶಗಳಿಗೆ ರಕ್ತದ ಮೂಲಕ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಮಿನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ಅರಿತ ಫಿûಶರ್ 1929ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸಂಶ್ಲೇಷಿಸಿದನು. ಸಸ್ಯಗಳ ದ್ಯುತಿ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ (Photosynthesis) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುವ ಹರಿತ್ತುಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲೂ ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿರುವ ಹರಿತ್ತು (Chlorophyll) ರಕ್ತದಲ್ಲಿರುವ ಹೆಮಿನ್ಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿರುವ ಅಣುರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಬದಲು ಮೆಗ್ನೇಶಿಯಂ ಹೊಂದಿರುವ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಗೊಳಿಸಿದನು ಫಿûಷರ್ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಬಗೆಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ 1944ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.
Soddy , Frederick
ಬ್ರಿಟನ್-ರೇಡಿಯೋ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಕಿರಣ ಪಟು ಶೈಥಿಲ್ಯವನ್ನು (Radioactive Decay) ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದಾತ.
ಏಳು ಮಕ್ಕಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ ಕೊನೆಯವನು. ಜಾಣನು, ಬಿಗಿ ನಿಲುವಿನವೂ ಆಗಿದ್ದ ಆತ ತನ್ನದೇ ಆದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನು. ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್’ನಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿ ಮಾಂಟ್ರಿಯೆಲ್ನ ಮೆಕ್ಗಿಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿ ರುದರ್ಫೋರ್ಡ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದನು. ಆತನಿಗೆ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನೊಬ್ಬನ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಿತು. 1900ರಿಂದ 1903 ರವರೆಗೆ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವ ಎಂದರೇನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರವಾದ ಧಾತುಗಳು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದುಶೈಥಿಲ್ಯ ಹೊಂದಬಲ್ಲವು. ಇದರಿಂದ ಅಣುತೂಕ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವ ಧಾತುಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಹೊಂದುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಕ್ರಿಯೆ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜರುಗಬಹುದು. ರೇಡಿಯಂನ ಶೈಥಿಲ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಹೀಲಿಯಂ ಉದಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳತ್ತ ಇವರು ಗಮನ ಸೆಳೆದರು. 1903ರಲಿ ಸಾಡಿ ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ರಾಮ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತ 52 ಮಿಲಿಗ್ರಾಂ ರೇಡಿಯಂ ಬ್ರೋಮೈಡ್ ಪಡೆದು ಅದರಲ್ಲಿ ಹೀಲಿಯಂ ಇರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವ ಪಲ್ಲಟದ (Radioactive Shift) ನಿಯಮ ರೂಪಿಸಿದನು. ಆಲ್ಫಾ ಕಣ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮಿದಾಗ ಪರಮಾಣುವಿನ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ ಎರಡು ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಬೀಟಾ ಕಣದ ಹೊಮ್ಮಿಕೆಯಿಂದ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚುವುದೆಂದು ವಿವರಿಸಿದನು. ಒಂದೇ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆಯ , ಒಂದೇ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗುಣಗಳ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯ ಧಾತುವೊಂದರ ಎರಡು ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸಾಡಿ ಸಮಸ್ಥಾನಿ (Isotope) ಎಂದು ಕರೆದನು. 1920ರಲ್ಲಿ ವಿಕಿರಣಪಟುತ್ವದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಲೆಗಳ ವಯಸ್ಸನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಿದನು. 1906ರಲ್ಲಿ ಸಾಡಿ, ಪರಮಾಣು ಚೈತನ್ಯ ಪಡೆಯಬಹುದೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಇದು ಆತನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲೇ ನಿಜವಾಯಿತು. 1919ರಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್’ನ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದ ಸಾಡಿ ಅಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಬೋಧನೆಯ ಕ್ರಮ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು. 1921ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿದ ನಂತರ, ಸಾಡಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡನು. ವಿಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಫಲಗಳು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಎಟುಕುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಯತ್ನಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಸಾಡಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.
ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ವಿಲಿಯಂ ಆಸ್ಟನ್ (1877-1945) 1922
Francis , William Aston
ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ (Isotope ) ವಿಸ್ತೃತ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದಾತ.
ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಹಾರ್ಬೊರ್ನ್ನಲ್ಲಿ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯವನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು. ಹಾರ್ಬೊನ್ನಲ್ಲಿ ವಿಕರೇಜ್ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಲವೆರ್ನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿರುವಾಗ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಗೆ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಮೂಡಿತು. 1894ರಲ್ಲಿ ಈಗ ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವೆಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಆಗಿನ ಮೇಸನ್ ಕಾಲೇಜ್ನಲ್ಲಿ ಓದಿದನು. ಇಲ್ಲಿ ಫ್ರಾಂಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಹಾಗೂ ಟೆಲ್ಡೆನ್ ಕೈ ಕೆಳಗೆ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪಾಯಿಟಿಂಗ್ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದನು. 1898ರಲ್ಲಿ ಫಾಸ್ಟರ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ ಗಳಿಸಿ, ಟಾರ್ಟಾರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಹಾಗೂ ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದೃಗ್ ಗುಣಗಳ ಬಗೆಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದನು. ಇದರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು 1901 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಇದರ ನಂತರ ಮುಂದೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮಧ್ಯ ತಯಾರಿಕಾ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಗೆ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಬಹು ಪ್ರಿಯವಾದ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದಿತು. ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಪಂಪ್ಗಳನ್ನು ಸಹ ಈತ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದನು. ಪಂಪ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ ಕೊಳವೆ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿನ ನಿರ್ವಾತ ಸ್ಥಿತಿ, ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. 1903ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿ ವಿಸರ್ಜನಾ ನಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸತೊಡಗಿದನು. ಈ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಾತ ಕೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಅ್ಯಸ್ಟನ್ ಗಾಢ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ವಿದ್ಯಾಮನವನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದನು. 1909ರಲ್ಲಿ ಜೆ.ಜೆ.ಥಾಮ್ಸನ್ನಿಂದ ಬಂದ ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಕೇಂಬ್ರಿಜ್ನ ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವನ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿ ನಿಯಾನ್ ಅನಿಲಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳಿರುವುದಕ್ಕೆ ಖಚಿತ ಪುರಾವೆ ಒದಗಿಸಿದನು. ಮೊದಲನೆ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ದ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ರಾಯಲ್ ಏರ್ಕ್ರಾಪ್ಟ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷ್ಮೆಂಟ್ ಸೇರಿ, ವಿಮಾನಗಳ ನೋದಕಕಗಳ (Propelleant) ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. 1919ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಸೇರಿ ನಿಯಾನ್ ಅನಿಲದ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು. ದ್ರವ್ಯ ರೋಹಿತಾಲೇಖಕ್ಕೆ (Mass Spectrometer) ಹೊಸ ಸಾಧನ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಇದರ ನೆರವಿನಿಂದ ನಿಯಾನ್ನ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡನು. ಇದನ್ನು ಬೇರೆ ಅನಿಲ, ಧಾತುಗಳಿಗೂ, ಅನ್ವಯಿಸಿ ಸುಮಾರು 212 ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ಅಳತೆ ಮಾಡಿದನು. ಇದರ ¥sóÀಲಿತಾಂಶವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಾಂಕ ನಿಯಮ ನೀಡಿದನು. ಈ ನಿಯಮದಂತೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಮೂಲವಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಉಳಿದ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ದ್ರವ್ಯ ಪೂರ್ಣಾಂಕದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಯಮ ಮುಂದೆ ಪರಮಾಣು ಚೈತನ್ಯದ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಯಿತು. 1922ರಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ 1921ರ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಸನ್ಮಾನಿತನಾದನು.
ಫ್ರಿಟ್ಜ್ , ಪ್ರೆಗಿ (1869-1932) 1923
Fritz , Pregi
ಜರ್ಮನಿ-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಅತ್ಯಲ್ಪ ಲಭ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜಕ ಘಟಕ, ಗುಣಗಳ ನಿರ್ಧಾರ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದಾತ.
ಪ್ರೆಗಿ 3 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1869ರಂದು ಲೈಯ್ಬಾಖ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಸ್ಥಳೀಯ ಜಿಮ್ನಾಷಿಯಂನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಲು ಗ್ರಾಝ್ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯ ಸೇರಿದನು. 1894ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದ ಪ್ರೆಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಕೊಲೆಟ್ ಕೈಕೆಳಗೆ ಅಂಗಕ್ರಿಯಾ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕಲಿಯುತ್ತಾ ಆತನ ಸಹಾಯಕನಾದನು. ಇಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಸ್ಕ್ರಾಯುಪ್ನ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಎಲ್ಲಾ ಮಗ್ಗುಲುಗಳನ್ನು ಅರಿತನು. 1904ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಟುಬಿನ್ಜೆನ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ಗುಸ್ತಾವ್ ವಿ ಹರ್ಫರ್ ಲೀಪ್ಜೆಗ್ನಲ್ಲಿ ಓಸ್ಡ್’ವಾಲ್ಡ್ , ಬರ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ ಫಿûಷ್ಕರ್ನ ಕೆಳಗೆ ದುಡಿದನು. 1965ರಲ್ಲಿ ಕೆ.ಬಿ. ಹಾಫ್ಮನ್ ವೈದ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. ಹಾಫ್ಮನ್ 1907ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಝ್ ವೃತ್ತದ ಕಾನೂನು ರಸಾಯ ತಜ್ಞನಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡನು. ಇಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅಲ್ಯುಮಿನಿಯಂ, ಕಾಯ ಪಿತ್ತರಸಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಡಚಣೆಗಳು ಎದುರಾದವು. ಅತ್ಯಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಲಭ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಸಿ, ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ (Volumetric Analysis) ನಡೆಸುವ ವಿಧಾನಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಹಾಫ್ಮನ್ ನಿರತನಾಗಿದ್ದನು. 1910ರಿಂದ 1913ರವರೆಗೆ ಇನ್ಸ್ಬ್ರಿಕ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಪ್ರೆಗಿ ಹಾಫ್ಮನ್ಗೆ ಎದುರಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಯತ್ನಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಿಝ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ಪ್ರೆಗಿ ಅಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನಾಗಿ, 1921ರಲ್ಲಿ “ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕುಲಪತಿಯಾದನು. ಪ್ರೆಗಿಯ ಆರಂಭಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಪಿತ್ತರಸವನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿದ್ದವು. 1912ರಲ್ಲಿ 5 ಮಿ.ಲಿ. ರಸಕದಿಂದ (Serrum) ಅದರಲ್ಲಿನ ಘಟಕಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ತಾನೇ ಹಲವಾರು ಬಹು ಸೂಕ್ಶ್ಮವಾದ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ 1914ರಲ್ಲಿ ವಿಯನ್ನಾದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ನಿಂದ ಲೀಬೆನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು. 1920ರಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪ್ರೆಗಿಯನ್ನರಸಿ ಬಂದಿತು. 1920ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಲಭ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜಕ ಘಟಕ, ಗುಣಗಳ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಪ್ರೆಗಿ ರೂಪಿಸಿದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದ್ದ ಪ್ರೆಗಿ 1930ರಲ್ಲಿ ಸಾಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಸಾವಯವ ರಸಾಯನ ರೂಪಿಸಲು ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸಂಪತ್ತನ್ನು,. ದೇಣಿಗೆಯಾಗಿ ವಿಯೆನ್ನಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ಸ್ಗೆ ನೀಡಿದನು.
ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ, ರಿಚರ್ಡ್ ಅಡಾಲ್ಫ್ (1865-1929) 1925
ಜರ್ಮನಿ-ಕಲಿಲ (Colloid) ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಉಪಜ್ಞೆಕಾರ.
ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿ, ಜೆನಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಗಾಜಿನ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದನು. ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿದ್ದನು. ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಈ ಕಂಪನಿಯ ಸಾಹಚರ್ಯವನ್ನು ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ತೊರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಬಣ್ಣದ ಗಾಜುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಕಲಿಲಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ಆಸಕ್ತಿ ತಳೆದನು. 1903ರಲ್ಲಿ, ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಕದ ತಂತ್ರ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಚಯವನ್ನು (Specimen) ಕಪ್ಪು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿರಿಸಿ, ತೀವ್ರ ಬೆಳಕಿಗೊಡ್ಡಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುವುದು. ಆಗ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದರ್ಶಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೂ ಕಣಗಳನ್ನು ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳಂತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೋಡುವುದು ಸಾಧ್ಯ. ಮಹಾ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ (Centrefugal) ತಂತ್ರ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದರ್ಶಕಗಳು ಬರುವವರೆಗೆ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯ ವಿಧಾನ ಭಾರಿ ಅನುಕೂಲವಾದ ಪರಿಶೋಧನಾ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದ್ದಿತು. ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ಈ ತಂತ್ರದಿಂದ ಹಲವಾರು ಕಲಿಲ ದ್ರಾವಣಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ, ಕಣಗಳ ಗಾತ್ರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು. ವೈದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾಯಿ ಬಲಗಳಿಂದ ಕಣಗಳು ಪರಸ್ಪರ ದೂರವಿರುವುದೆಂದು ಹೇಳಿದನು. ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಲಿಲಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿದೆ. ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿಯಿಂದ ದ್ರಾವಣ, ಲೇಹ್ಯ, ಹೊಗೆ ಧೂಳು, ಬುರುಗುಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. 1925ರಲ್ಲಿ ಸಿಗ್ಮಾಂಡಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು.
ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, ಥಿಯೋಡೊರ್ (1884-1971) 1926
Swedberg , Theodore
ಸ್ವೀಡನ್-ಭೌತರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ತೀವ್ರ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ ಯಂತ್ರಗಳ (Ultra Centrifugal) ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಯತ್ನಿಸಿದಾತ.
ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, 1904ರಲ್ಲಿ ಉಪ್ಸಾಲ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದನು. ಜೈವಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕುವುದು ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ನ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದಿತು. ಸ್ಟೋಡಿಂಜರ್ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಅಣುಗಳು ಹಿಮೋಗ್ಲೋಬಿನ್ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಂತೆ 68000 ಪಟ್ಟು ಭಾರವಿರುವುವೆಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದನು. ಜೈವ ರಸಕಗಳನ್ನು (Bio Serums) ಗುರುತ್ವದ ಬಲ ಮೀರುವಂತಹ ತೀವ್ರ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿ ಬಲಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದರೆ, ಪ್ರೋಟೀನ್ನಂತಹ ಭಾರದ ಅಣುಗಳು ಕೆಳೆಗೆಳೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಮಾದಿಂದ ರಕ್ತ ಕಣಗಳನ್ನು, ಕೆನೆಯಿಂದ ಹಾಲನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಈ ತಂತ್ರ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದಿತು. ಆದರೆ ಪ್ರೋಟಿನ್ನಂತಹ ಭಾರದ ಅಣುಗಳನ್ನು ನೆಲೆಗೊಳಿಸುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ 14000ರಿಂದ 900000 ಆವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಯಂತ್ರಗಳು ಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಬಳಸಿ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಕಲಿಲಗಳನ್ನು (Colloids) ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಕಲಿಲಗಳು ಧನ ಅಥವಾ ಋಣ ವಿದ್ಯುದಾವಿಷ್ಟಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (Electrically Charged) . ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇವು ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಧೃವದೆಡೆಗೆ (Pole) ಹರಿಯುತ್ತವೆ. ಈ ವಿದ್ಯಾಮಾನವನ್ನು ಸ್ವೆಬರ್ಗ್, ತನ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಟಿಸೆಲೇಯಸ್ನೊಂದಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದನು. ಇದು ವಿದ್ಯುತ್ಕಣ ಸಂಚಲನ (Electrophoresis) ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿ ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಬಳಕೆ ಕಂಡಿತು. ಈಗ ಬೃಹತ್ ಜೈವಿಕ ಅಣುಗಳ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಿಕೆ ಸ್ಟೆಬರ್ಗ್ ವಿಧಾನ ಹಾಗೂ ಯಂತ್ರಗಳು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಾಂತ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. 1926ರಲ್ಲಿ ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ ತನ್ನ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದನು. ಪ್ರವಾಹಿಯಲ್ಲಿ (Fluid) ಕಣಗಳು ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುವ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸ್ವೆಬರ್ಗ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿ ಅವನನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ,ಹೀನ್ರಿಕ್ ಒಟ್ಟೋ (1877-1957) 1927
Wieland , Heinrich Otto
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ- ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ಗಳ ರಾಚನಿಕ ಅಧ್ಯಯನ (Structural Study) ನಡೆಸಿದಾತ.
ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ತಂದೆ ಬಂಗಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಪರಿಣಿತನಾಗಿದ್ದನು. 4 ಜೂನ್ 1877 ರಂದು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಜನನವಾಯಿತು. ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಸ್ಟುಟ್ಬರ್ಗ್, ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಬರ್ಲಿನ್ಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದನು. ಬೇಯರ್ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ ಸೇರಿ, ಸಂಶೋಧನೆ ಕೈಗೊಂಡು 1901ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದನು. 1913ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾದನು. 1917ರಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡನು. 1917-18ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿನ್ ಡೆಹ್ಲೆಮನ್ನ ಕೈಸರ್ ವಿಲ್ಹೆಲ್ಮ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಪರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದನು. 1925ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ನಲ್ಲಿ ವಿಲ್ಷ್ಟೆಟೆರ್’ನಿಂದ ತೆರವಾದ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದನು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಾರಜನಕ ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. 1911ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾರಜನಕ ಮುಕ್ತ ಸಾವಯವಗಳನ್ನು ಪಡೆದನು. ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, ಅಲ್ಕಾಯಿಡ್, ಚಿಟ್ಟೆಗಳ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಬಣ್ಣ ,ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಹೀಗೆ ಹಲವು ಹತ್ತಾರು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಅಧ್ಯಯನದ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಎಲ್ಲಾ ಪಿತ್ತರಸಗಳನ್ನು ಕೊಲಾನಿಕ್ ಆಮ್ಲವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದೆಂದು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ತೋರಿಸಿದನು. ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ನಿಂದಲೂ ಇದೇ ಆಮ್ಲ ಪಡೆದನು. ಇದರಿಂದ ಪಿತ್ತರಸ ಹಾಗೂ ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್ಗಳು ಒಂದೇ ರಾಚನಿಕ ಸ್ವರೂಪದವೆಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಇದರ ಮೂಲ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಚನೆಯನ್ನು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಸೂಚಿಸಿದನು. ಇದು ತಪ್ಪೆಂದು ನಂತರ ತಿಳಿಯಿತು. ಇದಾದ ಮೇಲೆ 1932ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಸರಿಯಾದ ರಾಚನಿಕ ಸ್ವರೂಪ ಘೋಷಿಸಿದನು ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ ಹಾವಿನ ವಿಷ, ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದ್ದನು. ಮಾರ್ಫೈನ್. ಸ್ಟ್ರೆಖ್ನೈನ್ನಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಶುದ್ದೀಕರಣ ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ಗಳ ಶುದ್ದೀಕರಣದಲ್ಲಿ ವೀಲ್ಯಾಂಟ್ದು ವಿಶ್ವ ವಿಖ್ಯಾತ ಹೆಸರು ಪಿತ್ತರಸ ಆಮ್ಲ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸಂಬಂಧಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ವೀಲ್ಯಾಂಡ್ 1927ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತನಾದನು.
ವಿಂಡೌಸ್ ಅಡಾಲ್ಫ್ (1876-1959) 1928
Windaus , Adolf
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-ಸ್ಟೆರಾಯಿಡ್ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದಾತ.
ವಿಂಡೌಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದನಾದರೂ, ಇ.ಷಿಷ್ಕರ್ನ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದತ್ತ ಹೊರಳಿದನು. 1915ರಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. 1901ರಿಂದ ಷಿಷ್ಕರ್ನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲೇ ಸಾಗಿ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ, ಸ್ಟಿರಾಯಿಡ್ಗಳ ಗಹನವಾದ ರಚನೆಯನ್ನು ತಿಳಿದನು. ವಿಟಮಿನ್-ಡಿಯ ವಿವಿಧ ಗುಂಪುಗಳು ವಿಟಮಿನ್-ಬಿ ವಿಂಡೌಸ್ನಿಂದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಳಗಾದವು. ಜೈವಜನಿತ ಅಮೈನ್ ಹಿಸ್ಟಮೈನ್ನ್ನು ಮೊದಲಿಗ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ ಕೀರ್ತಿ ವಿಂಡೌಸ್ ಪಾಲಿಗಿದೆ. 1928ರಲ್ಲಿ ವಿಂಡೌಸ್ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದನು
ಹ್ಯಾನ್ಸ್, ಕಾರ್ಲ್ ಆಗಸ್ಟ್ ಸೈಮನ್ ವಾನ್ ಅಯ್ಲರ್ (1873-1964)
Hans , Karl August Simon Von Euler (CHE.) 1929
ಜರ್ಮನಿ-ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-
ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 15 ಫೆಬ್ರವರಿ 1873 ರಂದು ಜರ್ಮನಿಯ ಆಗ್ಸ್,ಬರ್ಗ್‘ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು. ಈತನ ತಂದೆ ರಾಯಲ್ ಬವೇರಿಯನ್ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದನು. ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ಪೇಟಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿ ಕಲಾ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದನು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಗಳ ಬಗೆಗೆ, ರೋಹಿತದ ಕುರಿತಾದಂತೆ ಮೂಡಿದ ಕುತೂಹಲ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ನನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದತ್ತ ಸೆಳೆಯಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಬರ್ಲಿನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗ ಸೇರಿ ಎಮಿಲ್ ಫಿಷರ್;ನಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ, ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಪ್ಲಾಂಕ್ನಿಂದ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಅರಿತನು. 1895 ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಗಳಿಸಿದನು. ಇದಾದ ನಂತರ ಕೆಲಕಾಲ ಭೌತರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿಶ್ರಮಿಸಿದನು. 1896 ರಿಂದ ಮುಂದೆ ಒಂದು ವರ್ಷ ಗಟ್ಟಿಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.ನೆರ್ನ್ಸ್’ಸ್ಟ್ ನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ತರಬೇತು ಪಡೆದನು. ನಂತರ ಸ್ವೀಡನ್ನ ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಂ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಂತೆ ಅರೇನಿಯಸ್, ಸಹಾಯಕನಾಗಿ ದುಡಿದನು. ವಾನ್ ಟಿ ಹೊಫ್’ನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಕಾಲ ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಇವೆರೆಲ್ಲರ ಪ್ರಭಾವವೂ ಈತನ ಮೇಲೆ ದಟ್ಟವಾಗಿದ್ದಿತು. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಂಟ್ಸ್ಝ್ ಮತ್ತು ಥೀಲ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಆಸಕ್ತಿ ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಿಕೃತವಾಯಿತು. 1906ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಹೋಂನ ರಾಯಲ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. 1904ರಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಕಿಣ್ವಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಅಪಚಯ ಕುರಿತಾದಂತೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ, ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗುವ ಲವಣಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಜಲಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು (Hydrolysis) ವಿವರಿಸಿದನು. ರುಡ್ಬರ್ಗ್, ಓಲ್ಯಾಂಡರ್ರ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಭೌತರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ, ಬೂಷ್ಟುಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವರೂಪ ವಿವರಿಸಿದನು. ಜೊಸೆ¥sóïಸನ್ನೊಂದಿಗೆ ಕಿಣ್ವ (Enzyme) ಸ್ಯಾಖರೇಸ್ ಹಾಗೂ ಕೆಟಾಲೇಸ್ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡು ಹುದುಗುವಿಕೆಯನ್ನು (Fermentation) ಅರ್ಥೈಸಿದನು. ಪೌಲ್ ಕರೀರ್, ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ರೈಡ್ಬೂಮ್ರೊಂದಿಗೆ ವಿಟಮಿನ್ಗಳನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ವಿಸ್ತೃತ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದನು. ಆಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಹುದುಗುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 1929ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದನು. ತನ್ನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿ,1935ರಲ್ಲಿ ಕೆಮಿಡೆರ್ ಎಂಝೈಮ್ ಕೃತಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಿಣ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಥಮ ಸಮಗ್ರ ಕೃತಿಯೆಂದು ಖ್ಯಾತವಾಯಿತು. 1935ರ ನಂತರ ಹೆವಿಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಗಡ್ಡೆಗಳ ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವರೂಪದ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿದನಲ್ಲದೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಆಮ್ಲಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಪಟ್ಟೀಕೃತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದನು. ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಜನರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯ ಸಲೆಯಾಗಿದ್ದ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ 6 ನವೆಂಬರ್ 1964ರಂದು ತನ್ನ 91ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೃತನಾದನು.
ಹಾರ್ಡೆನ್, ಸರ್ ಆರ್ಥರ್ (1865-1940)
Harden , Sir Arthur (CHE.) 1929
ಬ್ರಿಟನ್-ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ-
ಹಾರ್ಡೆನ್ , ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಎರ್ಲಾಂಜೆನ್ನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಡೆದು ಲಂಡನ್ನ ಲಿಸ್ಟರ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ದುಡಿದನು. ಬುಕ್ನೆರ್ ಕೋಶರಹಿತ ಯೀಸ್ಟನ ಆಹರಣದಿಂದ (Extract) ಸಕ್ಕರೆಗಳನ್ನು ಹುದುಗುಗೊಳಿಸಬಹುದೆಂದೂ, ಈ ಹುದುಗೊಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಝೈಮೇಸ್ ಎನ್ನುವ ಕಿಣ್ವ (Enzyme) ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತದೆಯೆಂದು ತೋರಿಸಿದ್ದನು. ಹಾರ್ಡೆನ್, ಬುಕ್ನೆರ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿ, ಝೈಮೆಸ್ ಒಂದೇ ಕಿಣ್ವವಾಗಿರದೆ, ಹಲವಾರು ಕಿಣ್ವಗಳ ಸಂಗಮವೆಂದು ತೋರಿಸಿದನು. ಸಕ್ಕರೆಯ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಹುದುಗಿಕೆ, ಕೆಲವು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಜರುಗುತ್ತಿದ್ದು ಒಂದೊಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಝೈಮೆಸ್ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೊಂದು ಕಿಣ್ವ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತಿರುವುದೆಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಿದನು. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿ ಸಕ್ಕರೆಯ ¥sóÁಸ್ಪೇಟ್ ಗಳಿಂದ ತಯಾರಾಗುತ್ತವೆ. ಸ್ನಾಯುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಡ್ಗಳು ಲ್ಯಾಕ್ಟಿಕ್ ಆಮ್ಲವಾಗಿ ಹುದುಗಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವುದೆಂದು ಹಾರ್ಡೆನ್ ಖಚಿತಗೊಳಿಸಿದನು. ಈ ಸಂಗತಿಗಳು ಜೀವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಭದ್ರ ಬುನಾದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು. 1929ರ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಹ್ಯಾನ್ಸ್ಕಾರ್ಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಹಾರ್ಡೆನ್ ಹಂಚಿಕೊಂಡನು.
ಫಿಷರ್, ಹ್ಯಾನ್ಸ್ (1881-1945)
Fisher , Hans (CHE.) 1930
ಜರ್ಮನಿ-ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಪಾರ್ಫೆರಿನ್ಸ್’ಗಳನ್ನು ಸಂಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾತ.
ಫಿûಷರ್ ,ಮಾರ್ಬರ್ಗ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದು ಮ್ಯೂನಿಕ್ನಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಭ್ಯಸಿಸಿದನು. 1921ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ0iÉುೀ ಸಾವಯವ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದನು. ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ದದ ಅಂತಿಮ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗೆ, ಫಿûಷರ್ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ತುತ್ತಾಗಿ ಅವನು ಮರಣಹೊಂದಿದನು. ಫಿûಷರ್ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿದ್ದನು. ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ಗಳು ಬಹು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಕಠಿಣವಾದ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಫಿûಷರ್ ರಕ್ತದ ಪ್ರೋಟೀನೇತರ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ ,ಹೆಮಿನ್ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿ0iÀiಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಹೆಮಿನ್ ಶ್ವಾಸಕೋಶದಿಂದ , ಅಂಗಾಂಶಗಳಿಗೆ ರಕ್ತದ ಮೂಲಕ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಮಿನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ಅರಿತ ಫಿûಶರ್ 1929ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸಂಶ್ಲೇಷಿಸಿದನು. ಸಸ್ಯಗಳ ದ್ಯುತಿ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ (Photosynthesis) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುವ ಹರಿತ್ತುಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲೂ ಶ್ರಮಿಸಿದನು. ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿರುವ ಹರಿತ್ತು (Chlorophyll) ರಕ್ತದಲ್ಲಿರುವ ಹೆಮಿನ್ಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿರುವ ಅಣುರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಬದಲು ಮೆಗ್ನೇಶಿಯಂ ಹೊಂದಿರುವ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಗೊಳಿಸಿದನು ಫಿûಷರ್ ಪಾರ್ಫೈರಿನ್ ಬಗೆಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ 1944ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.